Verven met natuurlijke materialen.

Om te verven met natuurlijke materialen moet men in de meeste gevallen voorbeitsen. Dit kan met verschillende beitsmiddelen. Het meest gebruikt is aluin. Het voorbeitsen is nodig om de wolvezel te openen, zodat de verf geheel in de vezel kan doordringen.

Het beste kan men gebruik maken van een elektrische weckketel met thermostaat. 

(Staan in de webshop)

Laat deze ketel NOOIT DROOG AFKOELEN.

 

Hoe beitst men voor.

Zet de wol een paar uurtjes van te voren in het water. Ikzelf werk graag met regenwater uit de regentonnen. De wol blijft dan zachter.

Los 15% aluin (voor 100 gram wol is dat dus 15 gram) op in een glazen potje met kokend water. Aluin lost namelijk boven de 92 graden pas op. In het glazen potje kan je goed zien of het helemaal is opgelost. Gebruik per 100 gram wol ongeveer 3 liter water.

Zet de knop van de pan op 40 graden, als het lampje van de thermostaat uit gaat, is de 40 graden bereikt. Voeg de opgeloste aluin toe en roer heel goed door, Knijp de wol voorzichtig uit en voeg ze toe aan het beitsbad. Zet de knop op 90 graden. Laat de wol nooit koken, daar wordt ze hard van. Is de 90 graden bereikt, dan laat men de wol zo een uurtje in het beitsbad op deze temperatuur staan.  Als het uur voorbij is, de wol uit de pan halen, niet af laten koelen in het beitsbad. Gaat men gelijk na het beitsen verven, dan kan de wol gelijk in het hete verfbad worden gedompeld. Laat wol nooit schrikken door een te hoog temperatuur verschil. Men kan de wol ook enkele weken bewaren voor men er mee gaat verven.

-          Gebruik ook bij het verven van 100 gram wol ongeveer 3 liter (regen)water.

-          Voor het verven moet de droge gebeitste wol ook een paar uur in het water staan. Dit geleidt de verfkleur beter.

-          Laat de wol in het verfbad afkoelen indien mogelijk.

-          Lontwol  of losse wol kan met het beste in een netje meeverven of doe de verfkruiden in een netje.

-          Zet de afgekoelde wol na het verven en een paar keer spoelen een poosje in een emmer met water en azijn. Dit fixeert de kleur. De wol zal nog soms wat af blijven geven bij het uitspoelen, maar als de wol droog is, zullen de vezels zich in de loop van de tijd weer gaan sluiten.

-          Laat de wol bij de vereiste temperatuur een uurtje in het verfbad staan, af en toe voorzichtig roeren.

Bij het verven moet in sommige gevallen eerst een soepje worden getrokken van de verfkruiden. Voeg het kruid los in de pan toe en laat een uur trekken in zacht kokend water. Zeef het verfbad daarna en voeg (indien mogelijk) de verfkruiden toe in een net.

  

(Na) beitsen tijdens het verven.

Tijdens het verven kunnen er ook beitsmiddelen worden toegevoegd om zo een andere kleur te krijgen. Zo kan men verschillende kleuren halen uit 1 verfbad.

-          Voeg altijd het apart opgeloste (met kokend water in een potje) beitsmiddel  toe aan het verfbad als de wol er uit is, na toevoeging van het beitsmiddel kan de wol (weer) in de pan.

-          Laat wol niet afkoelen in een nabeitsbad.

Wijnsteenszuur 6% voegt men toe tijdens het gehele verfproces. Wijnsteen beinvloed de kleur.

Kopersulfaat 5% voegt men pas toe aan het verfbad tijdens de laatste 15 min. Van het verfproces. De wol wordt dan bijv. bij geel verven, groen. Wol uit het verfbad halen, opgelost in kokend water beitsmiddel toevoegen, goed doorroeren en wol weer toevoegen.

Ijzersulfaat, zie kopersulfaat. 

Potas 10% in koud water. Leg de afgekoelde geverfde wol een nachtje in een oplossing van potas. Dit geeft de kleur een andere tint. Dit heet na-ontwikkelen.

 

Bij navervingen altijd eerst het heetste verfbad en daarna naverven in een bad met lagere temperatuur. (Rest)baden kunnen worden gemengd.

De “recepten” voor de te gebruiken verfmiddelen worden in alfabetische volgorde vermeld.

De percentages zijn voor gedroogde kruiden. Vers heeft men ongeveer het dubbele gewicht nodig.

 

Alkanna tinctoria

Grijzig/paars. 50% op 70 graden. Bij hogere temperaturen wordt de kleur grijzer. Alkanna  een nachtje voor laten weken in spiritus. 

 

Annatozaad

Oranje/geel. 50% tot 100% op 90 graden. De hele zaden fijnmalen in een elektrische koffiemolen of fijnwrijven in een vijzeltje. Dit poeder een nachtje laten weken in water. 

Annato is ook heel geschikt voor het verven van katoenen garens. 

 

Boerenwormkruid

Geel. 100% tot 200% op 90 graden. Een uurtje soep koken daarna zeven.

Nabeitsen met ijzer- of kopersulfaat wordt de wol groen.

 

Campechehout of blauwhout.

Blauw/Paars/Lila. ca 5% op 90 graden. De schilfers of poeder met een scheutje ammonia in water enkele nachtjes laten weken, giet dit aftreksel in de verfpan en doe de schilfers in een nijlonkous of linnenzakje en doe dit eveneens in de verfpan. Blauwhout is een niet kleur- en lichtvaste verfstof. Door het oververven of combineren met bijv. cochenille of indigo (oververven) blijft de kleur meer behouden en krijgt men meerdere mooie kleuren.

 

Cochenille

Rood, lila. 3% op 90 graden. De luizen goed fijn wrijven in een vijzel, voeg een beetje keukenzout toe en met een beetje water even zachtjes laten koken in een pannetje. Voeg dit mengsel toe aan het verfbad. Alleen cochenille wordt lila/paars. Met toevoeging van  6% wijnsteenzuur wordt het rood. Van cochenille kan men heel goed de restbaden gebruiken, ook in combinatie met wouw (oranje), meekrap, blauwhout (paars)en indigo (oververven wordt paars). Cochenille met een flinke scheut azijn zonder voorbeits en wordt prachtig bordeauxrood/paars. 

 

Fluitenkruid

Vers gebruiken. Geel, groen. 400% op 90 graden. Soep van het fluitenkruid koken in een uurtje. Fluitenkruid uit de pan halen en eventueel zeven. Wol toevoegen. Koper- of ijzersulfaat in het laatste kwartier toevoegen (wol eerst uit verfbad halen, beitsmiddel toevoegen, wol weer in de pan) geeft een groene kleur. 

 

Indigo

NIET VOORBEITSEN. HIER HEEFT MEN ALTIJD HYDROSULFIET VOOR NODIG !

Verfbad op 55 graden brengen. NIET HOGER !

Jeansblauw, 2 á 3 % indigo, . 7% hydrosulfietpoeder (niet oplossen) toevoegen. Indigo in vijzeltje zo fijn mogelijk maken. Voeg een klein scheutje spiritus toe in het vijzeltje aan de indigo. Scheutje ammonia toevoegen aan het verfbad en het indigo papje. PAN SLUITEN EN DICHT LATEN ! Laat het “brouwsel” 45 minuten rijpen. Voeg de wol toe en SLUIT DE PAN gelijk. Laat zo 15 min staan. Trek een paar huishoudhandschoenen aan en haal de strengen 1 voor 1 uit de pan en knijpt gelijkmatig uit.(Pak de streng in de linkerhand en laat de rechterhand langs de streng glijden).  Leg of hang de strengen op. Je ziet ze gelijk blauw worden door de lucht. Na ca. 20 minuten kan men als men de strengen donkerder wil hebben weer terug in de pan doen en dit proces herhalen. Voeg ook eens een streng geverfd met cochenille of wouw toe aan het (rest)bad. Laat de strengen enige dagen hangen voor ze uit te spoelen. Dan kan de kleur nog beter hechten en zal met spoelen minder "bloeden".

Indigo is ook heel goed om katoen mee te verven, zonder voorbeits.

 

Kurkuma

Geel . 25% tot 50%. Een nachtje voor laten weken.

 

Meekrap

Oranje rood. 25% tot 50% op 60 á 80 graden. Bij hogere temperaturen wordt de wol bruin. De stukjes meekrapwortel indien mogelijk fijnmalen in een elektrische koffiemolen  Kan ook in een vijzeltje. De stukjes een nachtje voorweken in een beetje water en dan met de staafmixer een papje maken kan ook. Het poeder een nachtje voor laten weken in water. Met toevoeging van wijnsteenzuur krijgt men een andere kleur rood. Van meekrap kan het restbad ook goed gebruikt worden. Houdt eens een streng met cochenille of wouw een poosje in het (rest) verfbad van de meekrap.

 

Murex truncules

1%. Purperrood of blauw/groen. Heeft goede restbaden. De beide kleuren (purper en turqoise) zijn goed te combineren.

 

Roodhout of Fernambuk

Dit is niet meer verkrijgbaar. Is een beschermde houtsoort.

Rood/paars. 25% op 90 graden. Voeg een scheutje ammonia toe aan het roodhout en water. Goed  doorroeren. Roodhout een half uurtje voor laten koken, zeven en de roodhout zelf in een netje in het verfbad leggen. Bij toevoeging van wijnsteenzuur wordt de wol oranje van kleur.

 

Vrouwenmantel

Geel. 100% tot 200%. Van de vrouwenmantel een uurtje soep koken. Soep  zeven voor het toevoegen van de wol. Nabeits met ijzer- of kopersulfaat geeft een prachtig mosgroene kleur. (alleen bij verse kruiden) Oververven in een (rest)bad indigo geeft een petrol/turqoise-kleur.

 

Wouw

Geel. 100% op 90 graden. Wouw eerste soep van trekken. Daarna zeven. Bij gebruik van kope- of ijzersulfaat in het laatste kwartier krijgt men groen. (Restbad) goed te combineren met cochenille en meekrap (oranje) en indigo (groen).

 

Er is een boekje te koop met al deze gegevens.

Hier staan ook alle pagina's van mijn verfschriftje in.

Deze is te vinden onder de categorie boeken in de webshop.

.